صادرات ایران به ترکیه؛ واقعیتهایی که نمیدانستید
ترکیه به عنوان یکی از شرکای مهم تجاری ایران، در سالهای اخیر نقش برجستهای در مبادلات اقتصادی منطقهای ایفا کرده است. از آنسو، صادرات ایران به ترکیه بهمرور در حال تغییر و تحول بوده و فرصتهای جدیدی را پیش روی تولیدکنندگان، تجار و شرکتهای ایرانی قرار داده است. اما پشت این روابط تجاری چه واقعیتهایی نهفته است که بسیاری از بازرگانان از آن بیخبرند؟
در این مقاله با مهمترین جنبههای پنهان و کمتر گفتهشده در مورد صادرات به ترکیه آشنا میشوید.
ترکیه؛ فقط یک کشور همسایه نیست
بسیاری از صادرکنندگان ایران نگاهشان به ترکیه صرفاً به عنوان یک کشور هممرز محدود میشود. اما واقعیت این است که ترکیه دروازه ورود به بازار اروپا، قفقاز، خاورمیانه و شمال آفریقا بهشمار میرود. بسیاری از شرکتهای ایرانی که صادرات موفقی به ترکیه داشتهاند، در ادامه توانستهاند کالاهای خود را از طریق ترکیه به بازارهای اروپایی نیز برسانند.
ترکیه واردکننده استراتژیک مواد اولیه است
برخلاف تصور رایج، ترکیه بهرغم قدرت صنعتی بالایی که دارد، واردکننده بسیاری از مواد اولیه، مواد خام کشاورزی، پتروشیمی و خوراکی است. این یک فرصت طلایی برای ایران است که منابع طبیعی و مواد اولیه با قیمت رقابتی را در اختیار دارد.
اقلام صادراتی مهم ایران به ترکیه شامل موارد زیر است:
محصولات پتروشیمی (پلیاتیلن، متانول، اوره)
مواد معدنی و فلزات (سنگ آهن، کنسانتره مس، قیر)
فرآوردههای نفتی و گازی
محصولات کشاورزی (پسته، زعفران، خرما، هندوانه)
میوه و صیفیجات فصلی
محصولات غذایی فرآوریشده
گیاهان دارویی و اسانسهای طبیعی
تعرفههای ترجیحی؛ امتیازی که نباید نادیده گرفت
بر اساس توافقنامه تجارت ترجیحی میان ایران و ترکیه، صدها قلم کالا با تعرفههای گمرکی پایینتر امکان صادرات دارند. اما بسیاری از صادرکنندگان از این امتیاز استفاده نمیکنند، چون:
HS Code دقیق محصول خود را نمیدانند
از گواهی مبدأ معتبر استفاده نمیکنند
یا اطلاعات کافی از فهرست کالاهای مشمول این توافق ندارند
استفاده از این ظرفیت میتواند حاشیه سود صادرات به ترکیه را بهشدت افزایش دهد.
گمرک ترکیه؛ سختگیر اما شفاف
یکی دیگر از واقعیتهایی که صادرکنندگان باید بدانند این است که گمرک ترکیه بسیار دقیق، سیستماتیک و سختگیر در اسناد است، اما اگر مدارک کامل، معتبر و با فرمت استاندارد ارائه شود، ترخیص بهسرعت انجام میشود.
مدارک مهمی که باید همراه کالا باشد:
فاکتور تجاری دقیق
لیست بستهبندی
گواهی مبدأ (CO)
آنالیز محصول یا گواهی بهداشت (در صورت نیاز)
بارنامه حمل (زمینی، دریایی یا هوایی)
اظهارنامه گمرکی صادرکننده
هر گونه نقص در این اسناد میتواند منجر به تأخیر، جریمه یا حتی مرجوع شدن کالا شود.
ترکیه به برند و بستهبندی حساس است
بازار مصرف ترکیه، مخصوصاً در بخش مواد غذایی، دارویی و لوازم خانگی، به ظاهر، برند و بستهبندی حساس است. واردکننده ترک بهدنبال کالایی است که:
طراحی حرفهای بستهبندی داشته باشد
اطلاعات به زبان ترکی یا انگلیسی روی آن درج شده باشد
برند مشخص، کد رهگیری و استاندارد داشته باشد
محصولی با کیفیت اما بدون هویت بصری قوی، شانس چندانی در بازار ترکیه نخواهد داشت.
صادرات مجدد؛ فرصتی پنهان برای صادرات غیرمستقیم
برخی شرکتهای ایرانی از طریق ترکیه، کالاهای خود را به سایر کشورها صادر میکنند. این مدل تجارت بهویژه در صنایعی مانند:
پودر کاکائو و افزودنیهای غذایی
گیاهان دارویی و فرآوردههای طبیعی
پوشاک و صنایع دستی
موفقیتآمیز بوده و باعث افزایش اعتبار و دسترسی به بازارهای اروپایی شده است.
زبان، مانع یا فرصت؟
یکی از مشکلات رایج، ناآشنایی با زبان ترکی در مذاکرات تجاری است. بسیاری از واردکنندگان ترک ترجیح میدهند مکاتبات و قراردادها به زبان ترکی تنظیم شود. به همین دلیل، داشتن نماینده محلی، کارگزار بازرگانی یا شریک تجاری ترکیهای میتواند فرآیند صادرات را بسیار تسهیل کند.
نقش شرکتهای بازرگانی ترک؛ کلید ورود به بازار ترکیه
برای بسیاری از صادرکنندگان، پیدا کردن خریدار ترک یا دریافت پول از ترکیه یک چالش بزرگ است. در این شرایط، همکاری با شرکتهای بازرگانی ترکیهای مانند MT Royal که:
تجربه فعالیت در هر دو بازار ایران و ترکیه را دارند
زیرساخت گمرکی، انبار و لجستیک در استانبول و مرسین دارند
بازرسی و کنترل کیفیت کالا را انجام میدهند
و میتوانند اسناد رسمی صادراتی ترکیه را صادر کنند
میتواند امنیت تجارت، تسریع فرآیند و شفافیت مالی ایجاد کند.
جمعبندی؛ نگاهی نو به بازار ترکیه
صادرات ایران به ترکیه فراتر از فروش کالا به کشور همسایه است. این مسیر، دروازهای به بازار بزرگتری بهنام منطقه است. شناخت دقیق قوانین گمرکی، بهرهگیری از تعرفههای ترجیحی، ارائه بستهبندی استاندارد، و همکاری با شرکتهای محلی حرفهای میتواند صادرات شما را پایدار، سودآور و رقابتی کند.
اگر هنوز ترکیه را صرفاً یک بازار گذرا یا رقیب تجاری میدانید، شاید وقت آن رسیده باشد که نگاهی تازه به این فرصت اقتصادی بیندازید.
صادرات ایران به ترکیه برخلاف تمام مباحث که در سایتها و شبکه های اجتماعی می شود به سه دسته تقسیم می شود که ما طبق هر دسته لیست پیشنهادی را هم ارائه می کنیم.
امیدواریم این مقاله با تجربه 20 ساله در تجارت فی مابین ایران و ترکیه و همچنین نزدیک به 15 سال سابقه شرکت ام تی رویال ترکیه در تجارت با ترکیه برای شما مفید واقع شود.

صادرات ایران به ترکیه در زمینه مواد اولیه
مواد اولیه که بیشتر شامل محصولات پتروشیمی-فلزات-مواد اولیه نساجی-
نفت و گاز در لیست کالاهای صادراتی ایران به ترکیه قرار میگیرند. پس از گاز طبیعی، محصولات پتروشیمی را میتوان از مهمترین کالاهای صادراتی ایران به ترکیه دانست.
آمارها نشان میدهند که کالاهای فلزی و عناصری مثل روی و مس به شکل خام، سومین گروه از لیست کالاهای صادراتی ایران به ترکیه هستند. در این آمارگیری محصولات کشاورزی در رده چهارم قرار میگیرند.
میتوان گفت ایران در تجارت با ترکیه کشوری خام فروش محسوب میشود و کالاهای صنعتی در آن، بخش ناچیزی از صادرات ایران به ترکیه را به خود اختصاص میدهند.
دیگر اقلام در زمینه صادرات ایران به ترکیه محصولات پتروشیمی و فرآوردههای مربوط به نفت و گاز، آهن، فولاد، آلومینیوم و روی هستند.

صادرات ایران به ترکیه در زمینه محصول نهایی
محصولات عمده صادراتی ایران به صورت خوراکی ارائه شدهاند محصولاتی مثل
پسته
خرما
انگور بدون دانه
فرش
تابلو
و……….
هندوانه و آبمیوه تغلیظ شده را میتوان نام برد.
اقلامی مثل موز سبز تازه یا خشک شده، سیگار توتوندار، ماشینهای نورد گرم و سرد برای فلزات، تختههای فیبری از چوب یا سایر مواد چوبی مربوط به آن، سوپر فسفاتها، مکملهای دارویی و کاغذ مقوا نیز در زمره کالاهای صادراتی ایران به ترکیه هستند.

اما واقعیت را باید دانست برای تجارت با ترکیه دو اصل را فراموش نکنیم
1-تامین کالا به بهترین قیمت
2-بازاریابی و تحقیق کامل قبل از اقدام
صادرات ایران به ترکیه در زمینه دانش فنی
صادرات دانش فنی بیشتر همان نیروی متخصص می باشد.با توجه به اینکه ترکیه کشوری تقریبا صنعتی می باشد و صادرات این کشور بیشتر از 150 میلیارد دلار در سال است.تولید و خدمات تخصصی جایگاه ویژه ای در این زمینه دارد.
چنانچه تمایل به کار و زندگی در ترکیه دارید رعایت موارد زیر بسیار ضروری می باشد.
1-دانستن زبان ترکی استانبولی
2-دانستن زبان انگلیسی برای تجارت بین المللی
3-داشتن اقامت
ارائه لیست کالاهای صادراتی ایران به ترکیه به صورت کامل ناممکن است، زیرا این محصولات صادراتی در دورههای مختلف، یکسان نبوده و در هر زمانی به شکلی متنوع صادر شدهاند.
هزینه های صادرات به ترکیه
برای محاسبه قیمت تمامشده کالای صادراتی و اعلام آن به مشتری، باید هزینههای مختلف صادرات را هم محاسبه و در قیمتگذاری لحاظ کنید.
برای صادرات کالا مراحل مختلفی طی میشود که چنین هزینههایی را در بر دارد:
هزینههای خرید محصول که شامل قیمت اصلی محصول، بستهبندی و بارگیری میشود؛
هزینههای مربوط به بیمه و حمل و نقل؛
هزینههای اظهار گمرکی و ترخیص کالا در مبدا و مقصد؛
هزینههای تخلیه و بارگیری مجدد در مرز.
همچنین لازم است از تعرفههای گمرکی واردات انواع کالاها به ترکیه هم اطلاع داشته باشید.

محاسبه قیمت تمام شده کالا
پس از محاسبه تمام هزینهها به واحد پول ایران یعنی ریال، عدد به دست آمده بر واحد ارز کشور مورد نظر تقسیم میشود.
البته توجه داشته باشید که تبدیل واحدهای ارزی باید به نرخ روز انجام شود.
نحوه اعلام قیمت به مشتری صادراتی
برای اعلام قیمت به مشتری دو راه وجود دارد:
یک راه این است که به مشتری بگویید محصول درب کارخانه تحویل داده میشود و قیمت تمامشده هر کیلوگرم از محصول را بر اساس قیمت کارخانه به مشتری اعلام کنید.
در این حالت نیازی نیست هزینههای جانبی را به قیمت نهایی اضافه کنید و فقط باید هزینه محصول، هزینه بسته بندی و بارگیری را در نظر بگیرید.
در روش دوم، قیمت نهایی در یکی از پورتهای خروجی یا مرزهای ایران به مشتری اعلام میشود که در این صورت هزینههای فرایند صادرات هم به قیمت اصلی محصول اضافه خواهد شد.
برای محاسبه قیمت تمامشده یک محصول، باید هزینه حمل، هزینههای تشریفات گمرکی و هزینه بیمه هم لحاظ شود.

راه های تشخیص شرکت معتبر در ترکیه
شرکت بازرگانی صادرات به ترکیه
شرایط اخذ وام از ترکیه-وام مسکن-وام تولید-وام دستگاه آلات
شرکت بازرگانی صادرات به ترکیه
شرکت صادرات و واردات در ترکیه
واردات از ترکیه
راه های تشخیص شرکت معتبر در ترکیه
۱۱ مورد از بهترین تجارت در ترکیه در سال ۲۰۲۰
42 مورد سرمایه گذاری در ترکیه
کارمزد شرکت بازرگانی در ترکیه