Süt Tozu Nedir?
Günümüzde süt tozu, büyük ölçüde kahve kremasıyla karıştırılmaktadır. Süt tozu olarak kahvelerin içine katıldığı düşünülen ürün, aslında kahve kremasından başka bir şey değildir. Birbirinden farklı bu iki üründen kahve kremaları, kahveyi beyazlatmak amacıyla kullanılan, içerisinde bulundurduğu çok sayıda kimyasal madde nedeniyle besin değeri açısından zengin olmayan bir tozdur.
Süt tozu ise, yağlı ya da yağsız sütlerin ısıl işlemlerden geçirilerek kurutulmasının ardından geriye kalan katı maddelerdir.
Türk Gıda Kodeksi süt tozunu şu şekilde tanımlamaktadır: “Süt tozu; yağlı, yağı kısmen veya tamamen alınmış sütten, kremadan veya bu ürünlerin karışımından, suyun doğrudan uzaklaştırılması ile elde edilen ve son üründe nem içeriğinin ağırlıkça en fazla %5 oranında olduğu katı üründür.”
Gıda endüstrisinde sıklıkla kullanılan kurutulmuş süt ürünü olan süt tozunun tarihinin Orta Çağa dayandığı söylenir. Kayıtlara göre, Venedikli seyyah Marco Polo’nun sütü kaynatarak kremasını alması ve kalan ürünü güneşte kurutması süt tozunu ortaya çıkarmıştır.
Bilinen ilk süt tozu ise 1802 yılında Rus Dr. Osip Krichevsky tarafından imal edilmiştir.
FAO ve WHO’ya göre 3 çeşit süt tozu bulunmaktadır.
1.Tam Yağlı Süt Tozu: En az %26 yağ oranına, en çok %5 su oranına sahip süt tozudur.
- Az Yağlı Süt Tozu: %1.5-26 oranında yağ, en çok %5 oranında su içeren süt tozudur.
3.Yağsız Süt Tozu: En fazla %1.5 yağ oranına ve %5 su oranına sahip süt tozudur.
Süt tozu sıcak suda çözünmeyen bir süt ürünüdür.
Diğer süt ürünleri gibi hiçbir katkı maddesi içermeyen süt tozu, gerek duyulması durumunda tekrar süte dönüştürülebilir ve süt ürünlerine işlenebilir. Bu özelliği, süt tozunun bir katkı maddesi olmadığını, süte eşdeğer olduğunu ve sağlığa zararlı olmadığını göstermektedir.
Süt tozunun kullanım amacı, sütün dayanıklılığını artırmak, sütün kalitesini korumak, ham madde olarak süt kullanan endüstrilerde her zaman ihtiyacı karşılayabilmektir.
Süt Tozunun Üretimi
Süt tozu üretiminde kullanılan süt, Türk Gıda Kodeksi Çiğ Süt ve Isıl İşlem Görmüş İçme Sütleri Tebliği’nde yer alan şartara uygun olmalı ve şu özellikleri barındırmalıdır:
- Sütün içerisinde asitlik düzenleyici maddeler yer almamalıdır.
- Süt, 6,65- 6,75 pH oranına sahip olmalıdır.
- Sütteki toplam kuru madde içeriği minimum % 12-12,5 olmalıdır.
- Sütte düşük bakteri yükü bulunmalıdır.
- Çocuk mamalarının üretiminde süt tozu kullanıldığı ve yoğurt üretimi sırasında soruna neden olabildiği için sütte antibiyotik bulunmamalıdır.
- Çiğ sütten süt tozu elde edilmesi söz konusuysa, sütün 48 saatten eski olmaması gerekmekte ve uygun koşullarda muhafazası sağlanmalıdır.
Yukarıdaki özelliklere sahip bulunan sütlerin üretimi 3 aşamada gerçekleştirilmektedir.
- Ön İşlemler
- Sütün Konsantre Edilmesi İşlemi
- Konsantre Edilen Sütün Kurutulması İşlemi
- Ön İşlemler
Sütü sağım işlemi sırasında veya sonrasında, süte karışan yabancı materyallerin temizlenmesi, süt üretimindeki ön işlemlerin ilkidir.
Süzgeç, hat filtresi, klarifiktör veya baktofügasyon aracılığıyla temizlenen çiğ süte, yağ oranına paralel olarak süt tozunda istenen yağ oranını elde etmek amacıyla yağ standardizasyonu işlemi uygulanır. Süt tozları genel olarak yağsız tercih edildiği için, süt yağının neredeyse tamamı sütten elimine edilir.
Yağsız süt tozu, sütün içinde bulunan yağın acılaşması ve renk değişimine neden olması faktörlerini ortadan kaldırarak daha kaliteli ve uzun ömürlü süt tozu üretimini mümkün kılmaktadır.
2.Sütün Konsantre Edilmesi İşlemi
Sütün konsantre edilmesi işleminde karşımıza ısıl işlem ve sütün koyulaştırılması olan evaporasyon işlemi çıkmaktadır.
İnek sütü %12 oranında kuru maddeye ve %88 oranında suya sahiptir. Bir sonraki süt üretimi aşaması olan sütün kurutulması aşamasında işlemi kolaylaştırabilmek adına sütün suyunun bir kısmının sütten uzaklaştırılması gerekmektedir.
Süt suyunun bir kısmının sütten uzaklaştırılması buharlaştırılma işlemi ile gerçekleştirilir. Böylece süt konsantre edilir bir sonraki aşama olan kurutma aşaması için yük hafifletilir.
Sütün konsantre edilmesi, sütteki kuru madde %50 oranına gelinceye kadar yapılır.
Sütün konsantre edilmesi işleminde, sütün denatürasyona uğramaması, bir başka deyişle üç boyutlu yapısının sıcaklık gibi faktörler dolayısıyla bozulmaması gerekmektedir.
Süt tozu, büyük bir kısmını oluşturan ve kazein ismi verilen süt proteinlerinin yanı sıra, yapısında ayrıca lactoalbumin, lactoglobulin gibi serum proteinleri, süt şekeri dediğimiz laktozu, kalsiyum ve magnezyum gibi inorganik bileşenleri bulundurur.
Yüksek sıcaklık karşısında dayanıklılık göstermeyen serum proteinleri nedeniyle, sütün konsantrasyonu işlemi sırasında su buharlaştırma aşamasında ısıl işlemin 70⁰C’yi aşmaması gerekir.
Bu gereklilik, buharlaştırma aşamasının vakum altında ve yüksek olmayan sıcaklıklarda çalışan evaporatörler aracılığıyla gerçekleştirilmesini beraberinde getirir.
3.Konsantre Edilen Sütün Kurutulması İşlemi
Sütün kurutulması işlemi, sütü daha dayanıklı ve uzun ömürlü hale getiren son aşamadır.
Modern kurutma teknolojisi, sütün besin değerinde bir azalma görülmeden toz haline dönüştürülebilmesini sağlamakta, fakat enerji maliyetinin fazla olması bu aşamanın bir dezavantajı olarak karşımıza çıkmaktadır.
Sütün kurutulması işlemi, sütün bünyesinde bulunan ve evaporasyon işlemi ile bir bölümünün uzaklaştırıldığı süt suyunun tamamının uçurulmasıdır.
Süt tozu üretiminde kurutma işlemi, vals yöntemiyle kurutma ve sprey yöntemiyle kurutma olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
Vals yöntemiyle kurutma aşamasının bir diğer ismi, silindir yöntemiyle kurutmadır.
Bu kurutma yönteminde, buhar veya ısı iletimi fazla olan bir sıvı ile ısıtılan ve dönen bir silindir mevcuttur. Silindire, konsantre edilmiş sütün dökülmesi ve işlem sırasında yüzeyde oluşan tabakaların kazınması sonrasında, kazıyıcıdan dökülen büyük granüller, öğütücüler yardımıyla parçalanır. Ve nihai ürün olan süt tozu elde edilir.
Vals yöntemiyle kurutma işleminde tambur sıcaklığı 110-130⁰C olduğu için, elde edilen süt tozunda kalite noktasında bazı kayıplar söz konusudur.
Sprey yöntemiyle kurutma işlemi, ayrıca püskürtme yöntemiyle kurutma olarak adlandırılmaktadır. Sprey yöntemiyle püskürtme işleminde, kurutma hücresinde sıcak havanın içine pülverize edilerek püskürtülen sütün yüzeyinin alanı artar ve daha daha hızlı bir koruma işlemi gerçekleştirilir.
Pülverize işlemi atomizerler aracılığıyla yapılır. Pülverize işlemi 1 litre sütün yüzey alanını 100m²’ye kadar çıkmakta ve dehidrasyon hızı yükseliş göstermektedir.
Sprey yöntemiyle kurutma aşamasında, kurutma hücresine bağlanan vakum pompası, suyun kaynama noktasının düşmesini sağlayarak yüksek sıcaklıklara ulaşmadan kurutulma işlemini gerçekleştirdiği için, elde edilen süt tozunda kalite noktasında kayıp yaşanmamaktadır.
Sprey yöntemiyle kurutmayı vals yöntemiyle kurutma ile karşılaştırdığımız zaman bazı avantajlar karşımıza çıkmaktadır. Bu avantajlar arasında, sprey yöntemiyle kurutma işlemi sayesinde sütün konsantre edilmesi işlemine ihtiyaç kalmaması, granülleri küçültmek için ekstra parçalama işlemine gerek duyulmaması, yüksek sıcaklıklar gerektirmediği için minimum kalite kaybı yaşanması yer almaktadır.
Pastino süt Tozu ile ilgili tüm bilgiler ve fiyat talebiniz için MT ROYAL Firmasından bilgi alabilirsiniz.
Süt Tozunun Kullanımı
Süt tozlarının halk arasında kahve kremalarıyla karıştırılması ve bu nedenle sağlıksız olduğunun düşünülerek güvenilir bulunmaması, süt tozlarının kullanımının sıvı sütler kadar yaygın olamamasına neden olsa da, süt tozunun da geniş bir kullanım alanının olduğu ve özellikle gıda endüstrisinde sıklıkla tercih edildiği söylenebilir.
Süt tozunun suda çözünebilirlik özelliği, direkt olarak tüketici tarafından satın alınmasını mümkün kılmaktadır. Süt tozuna 1’e 9 oranında su eklenince, süt kıvamı elde edilebilmekte; bu da süte ulaşımın mümkün olmadığı Afrika gibi ülkelerde ya da sütün depolanmasının zor olduğu noktalarda süt tozu tüketimine yönelimi sağlamaktadır.
Sütle aynı aromayı sağlaması, düşük maliyeti, saklanma koşullarının kolay olması, gıda endüstrisinde süt tozunu sıklıkla tercih edilen ürünler arasına sokmuştur.
Sıvı sütün ürünü inceltmesini önlemek amacıyla pastacılık ve fırıncılık ürünlerinde, kıvamlaştırıcı olması amacıyla dondurma, şekerleme, peynir, yoğurt gibi ürünlerde, ayrıca bebek mamalarının üretiminde, hazır çorba gibi kurutulmuş hazır ürünlerin üretiminde, hayvanlar için imal edilen mamalarda süt tozunun kullanımına başvurulmaktadır.
MT ROYAL Firması olark her zaman en kaliteli ve gerçek malzemeler kullanmayı tercih ediyoruz. Pastino markasının altına gereken tüm sertifikalar ve kalite kontrolu yapılmıştır.
Süt Tozunun Taşınması ve Depolanması
Süt tozunun, konsantre edilen sütün kurutulması sonucunda elde edilmesi, içeriğinin hafiflemesini sağlamakta ve ürün taşıma sayısını artırmaktadır.
Ayrıca bu işlem, süt suyunun neredeyse tamamının uçurması sayesinde, sütü zararlı organizmalardan korumayı gerekli kılmadığı için, süt tozunun soğutmalı kamyonlarla taşınması ihtiyacını doğurmamakta; dolayısıyla taşıma maliyeti ucuzlamaktadır.
Kurutma aşaması ile daha uzun bir depolama ömrü bulunmakta, bu da süt tozunun normal süte oranla daha fazla tercih edilmesini mümkün kılmaktadır.
Yağlı süt tozları, içinde barındırdığı yağın acılaşması durumu nedeniyle 6 ay gibi daha düşük raf ömrüne sahipken, yağsız süt tozlarının kuru ve serin yerlerde muhafazası gerçekleştiğinde raf ömürlerinin 3 yıla kadar çıkabildiği söylenebilir.
Süt Tozunun Satışı ve Fiyatı
Süt tozunun ve özelliklerinin neler olduğuna, üretim yöntemlerinden kullanım alanlarına ve depolanma-taşınma özellikerine değinilmesinin ardından maksimum kaliteye sahip süt tozlarının nereden temin edileceği konusu karşımıza çıkmaktadır.
Uzun yıllardır gıda endüstrisinde kaliteli ürünlerle güvenilir iş birliklerine imza atan MT ROYAL Firması olarak, süt tozu hakkında daha fazla bilgi almak ve süt tozunun satış ve fiyat detaylarına ulaşmak için bizimle iletişime geçmenizden büyük mutluluk duyarız.
LAKTOZ Toplu Satış Çeşitleri PASTİNO
No comment